دریاچه ارومیه با نام سابق دریاچه رضاییه در شمال غربی ایران و در منطقهٔ آذربایجان واقع شدهاست. این دریاچه طبق آخرین تقسیمات کشوری، بین دو استان آذربایجان غربی و شرقی تقسیم شدهاست. دریاچهٔ ارومیه، بزرگترین دریاچهٔ داخلی ایران و دومین دریاچهٔ آبشور دنیا است. آب این دریاچه بسیار شور بوده و عمدتاً از رودخانههای زرینه رود، سیمینه رود، تلخه رود، گادر، باراندوز، شهرچای، نازلو و زولا تغذیه میشود.حوضه ابریز دریاچه ارومیه، ۵۱٬۸۷۶ کیلومتر مربع است که پیرامون ۳٪ مساحت کل کشور ایران را دربر میگیرد.این حوضه با داشتن دشتهایی مانند دشت تبریز، ارومیه، مراغه، مهاباد، میاندواب، نقده، سلماس، پیرانشهر، آذر شهر و اشنویه، یکی از کانونهای ارزشمند فعالیت کشاورزی و دامداری در ایران بهشمار میرود.دریاچه ارومیه بزرگترین آبگیر دایمی آسیای غربی است که در شمال غرب فلات ایران قرار گرفتهاست. پارک ملی دریاچه ارومیه پس از مرداب انزلی، از جالبترین و نغزترین زیستگاههای طبیعی جانوران در ایران بهشمار میرود.مدیر طرح محافظت از تالاب های ایران در
گفت و گو با خبرنگار الف با اشاره به اینکه درحال حاضر یک سوم دریاچه
ارومیه به شوره زار تبدیل شده است گفت: میزان شوری که در دریاچه ارومیه
اتفاق افتاده است 330 گرم در لیتر به بالا است در حالی که متوسط آن در
بلند مدت بین 150 تا 170 گرم در لیتر بوده است.و در حال حاضر حدود یک سوم
دریاچه خشک شده است و اطراف آن به شوره زار تبدیل شده است.چند عامل اصلی در خشک شدن دریاچه ارومیه وجود دارد، یکی بحث یک دهه خشک سالی مستمر که
در حوزه داشتیم که این عامل میزان آبهای سطحی حوزه را به شدت کاهش داده است
و طبق بررسی های انجام شده حدود 60 درصد عامل در نتیجه این مسئله بوده
است و مابقی، عوامل انسانی بوده است، عواملی نظیر ساخت و ساز آبی سدها در
سطح حوزه، بهره برداری های مستقیم از سطح حوزه ،برداشتهای مجاز و غیر
مستقیم از سطح حوزه.بنابر این فقط یک عامل به تنهایی نبوده است و مجموعه ای از عوامل باعث
ایجاد خشک شدن بخشی از دریاچه ارومیه شدند که 60 درصد آن مربوط به عوامل
خشکسالی بوده و بقیه آن هم عوامل انسانی سطح حوزه بوده است که قسمتی از آن
مربوط به بهره برداری ها و قسمتی هم مربوط به سازه ها و سدهایی که آب را
کنترل می کردند بوده است، البته صحن سدها طبق بررسی مشترکی که با وزارت
نیرو انجام شده بسیار کم بوده است در حد 5 الی 6 درصد ولی بهره برداری یکی
از عوامل اصلی و تاثیرگذار بوده است.
از جمله زیان های روند خشک شدن این دریاچه برای محیط زیست منطقه چیست؟
یک نوع از زیان ها، زیانهای تنوع زیستی است، به هر حال پرنده هایی که به
منطقه می آمدند و زاد آوری می کردند ،الان تعداد جمعیت آنها کاهش پیدا کرده
است.همچنین به دلیل شور شدن دریاچه و افزایش شوری آن جمعیت آرتمیا هم به
شدت کاهش پیدا کرده است.دریاچه ارومیه دومین دریاچه آب شور جهان بوده است
که با این شوری هایی که در حال حاضر به شوری حد اشباع، بیش از 330 گرم در
لیتر رسیده است، متاسفانه حدس می زنیم شاید به مقام اول رسیده باشیم.و نوع
دیگر زیانها اقتصادی است.به هر حال پهنه های نمکی که در اطراف دریاچه ایجاد می شود به تدریج با خشک
شدن و با وزش بادی که وجود دارد باعث پخش شدن نمک در منطقه می شود و پخش
شدن نمک هم باعث شور شدن خاک های حاصلخیز کشاورزی منطقه می شود و از آنجا
که استانهای آذربایجان شرقی و غربی، استانهای کشاورزی محسوب می شوند و
تولیدات گیاهی زیادی دارند این خطر وجود دارد که اگر این روند ادامه پیدا
کند و در بلند مدت باقی بماند بر روی محصولات کشاورزی و گیاهان تاثیر گذار
باشد که در نتیجه باعث تهدید معیشت مردم خواهد بود.امیدوارم که هرچه زودتر مشکل خشک شدن دریاچه ارومیه حل شه و مسئولان این واقعه به دنبال چاره باشن نه مقصر....مشاهده عکس ها در ادامه مطلب....